مالیات دستگاه کارتخوان چقدر است؟
راهنمای جامع مالیات کارتخوان؛ نحوه محاسبه، معافیت‌ها، ثبت‌نام و اتصال به پرونده مالیاتی جهت جلوگیری از جریمه و رعایت قوانین.
هر پرداختی که از طریق کارتخوان صورت می‌گیرد، می‌تواند به‌عنوان نشانه‌ای از درآمد شما در پرونده مالیاتی ثبت شود. اگر صاحب یک مغازه، فروشگاه یا کسب‌وکار آنلاین باشید و از پوز یا درگاه پرداخت الکترونیکی استفاده کنید، ملزم به رعایت مقررات مالیاتی مربوط به آن هستید. این مالیات، بخشی از مالیات‌های مستقیم است که بر اساس میزان تراکنش‌ها، نوع فعالیت و سطح درآمد شما محاسبه می‌شود. در ادامه، با جزئیات دقیق‌تری از نحوه محاسبه مالیات دستگاه کارتخوان، فرآیند ثبت‌نام، استثناها و روش‌های مدیریت پرونده مالیاتی آشنا می‌شوید.
مالیات دستگاه کارتخوان چیست؟
مالیات کارتخوان نوعی مالیات مستقیم است که بر درآمد حاصل از تراکنش‌های دستگاه‌های پوز اعمال می‌شود. این مالیات توسط سازمان امور مالیاتی بر اساس نوع فعالیت و میزان درآمد مشاغل و کسب‌وکارها محاسبه و دریافت می‌شود. هدف از این مالیات، شفاف‌سازی درآمدها و جلوگیری از فرار مالیاتی است.
کد مالیاتی کارتخوان چیست؟
هر فردی که صاحب دستگاه کارتخوان است، موظف به ثبت‌نام در سامانه سازمان امور مالیاتی و تشکیل پرونده مالیاتی می‌باشد. پس از ثبت‌نام، یک کد به نام «کد مالیاتی» دریافت می‌کند که برای استفاده از دستگاه کارتخوان و ارائه درگاه پرداخت الکترونیکی الزامی است. برای ساماندهی به عملکرد کارتخوان‌ها و درگاه‌های پرداخت، سازمان امور مالیاتی دریافت کد مالیاتی را برای تمامی کسب‌وکارهای حضوری و اینترنتی الزامی اعلام کرده است.
چرا باید برای استفاده از دستگاه کارتخوان مالیات پرداخت کنیم؟
پرداخت مالیات دستگاه کارتخوان به موقع به رونق اقتصادی کشور کمک می‌کند. مالیات‌ها منابع مالی دولت‌ها هستند که به پیشرفت اقتصادی و بهبود شرایط زندگی شهروندان کمک می‌کنند. با دریافت کد مالیاتی کارتخوان، میزان درآمدهای شما مشخص می‌شود و مالیاتی که برایتان تعیین خواهد شد، بر همین مبنا است. عملکرد مالی ثبت‌شده از طریق کارتخوان‌ها، تصویری شفاف‌تر از میزان درآمد واقعی کسب‌وکار ارائه می‌دهد و در نتیجه، مالیات متناسب‌تری برای آن تعیین می‌شود. با تشکیل پرونده مالیاتی و دریافت کد مالیاتی، امکان فرار مالیاتی کاهش می‌یابد و همه به یک نسبت مالیات می‌پردازند.
مشاغل مشمول مالیات دستگاه کارتخوان
بر اساس آنچه در بند «ج» ماده یک قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان آمده، تمامی افراد حقیقی و حقوقی دارای فعالیت شغلی، چه صنفی و چه غیرصنفی، مشمول اجرای این قانون خواهند بود. بر این اساس، صاحبان مشاغل مختلف از دارندگان کارت بازرگانی و کلیه واردکنندگان و صادرکنندگان گرفته تا بنکداران، عمده‌فروش‌ها، فروشگاه‌های بزرگ، واسطه‌های مالی، نمایندگان توزیع کالاهای داخلی و وارداتی و صاحبان انبارها و کسب‌وکارهای کوچکتر مشمول این قانون می‌شوند.
بر اساس قوانین مصوب سازمان امور مالیاتی کشور، کلیه دارندگان دستگاه‌های کارتخوان مشمول پرداخت مالیات دستگاه کارتخوان هستند و باید با ثبت‌نام در سامانه مربوط و دریافت کد اقتصادی، پرونده مالیاتی تشکیل دهند. هیچ یک از مشاغل و کسب‌وکارها مستثنی نیستند و همه افراد حقیقی که در مشاغل آزاد از دستگاه پوز استفاده می‌کنند و همچنین اشخاص حقوقی دارنده دستگاه کارتخوان مشمول پرداخت مالیات می‌شوند.
پرونده مالیاتی دستگاه کارتخوان
تمامی کارتخوان‌ها باید به پرونده مالیاتی فردی که از آن‌ها استفاده می‌کند متصل شوند. برای انجام این کار، کافی است وارد سامانه الکترونیکی سازمان امور مالیاتی به نشانی my.tax.gov.ir شوید و پس از وارد کردن نام کاربری و گذرواژه خود، فهرستی از دستگاه‌های پوز ثبت‌شده به نامتان را مشاهده نمایید. در صورت تایید، می‌توانید آن‌ها را به پرونده مالیاتی خود متصل کنید. از آن پس، تمام تراکنش‌هایی که با این دستگاه‌ها انجام می‌شود، مبنای محاسبه مالیات درآمد شغلی‌تان خواهد بود. گفتنی است پرونده مالیاتی حتما میبایست تا گام 4 تکمیل شود تا مورد تایید برای نصب دستگاه کارتخوان باشد. همچنین، در صورت غیر فعال شدن پرونده مالیاتی و تغییر گام ثبت نام پایانه متصل به دستگاه کارتخوان غیر فعال خواهد شد.
نحوه محاسبه مالیات دستگاه کارتخوان
طبق قوانین جاری، تمام پرداخت‌هایی که از طریق کارتخوان انجام می‌گیرد، نوعی فعالیت اقتصادی محسوب شده و مالک دستگاه موظف به پرداخت مالیات متناسب با آن است. نحوه محاسبه این مالیات بر اساس نوع فعالیت شغلی و میزان سود سالانه کسب‌وکار تعیین می‌شود.
بر اساس مقررات، کسب‌وکارهایی که سود سالانه آن‌ها کمتر از ۲۸۸ میلیون تومان باشد، از پرداخت مالیات معاف خواهند بود. در صورت فراتر رفتن سود از این آستانه، مبلغ مالیات طبق جدول زیر محاسبه می‌شود:
- درآمد ماهیانه تا ۲۴ میلیون تومان: معاف از مالیات
- درآمد بین ۲۴ تا ۳۰ میلیون تومان: ۱۰ درصد
- درآمد بین ۳۰ تا ۳۸ میلیون تومان: ۱۵ درصد
- درآمد بین ۳۸ تا ۵۰ میلیون تومان: ۲۰ درصد
- درآمد بین ۵۰ تا ۶۶.۷ میلیون تومان: ۲۵ درصد
- درآمد بیش از ۶۶.۷ میلیون تومان: ۳۰ درصد
نحوه لغو مالیات دستگاه کارتخوان
اگر دارندگان دستگاه کارتخوان به هر دلیلی دیگر از آن استفاده نمی‌کنند، لازم است نسبت به غیرفعال‌سازی آن اقدام نمایند. این کار به‌سادگی از طریق سامانه آنلاین سازمان امور مالیاتی قابل انجام است تا دستگاه مذکور مشمول مالیات مربوط به کارتخوان نشود.
برای این کار کافی است که افراد به قسمت ساماندهی پذیرنده‌های بانکی در سامانه سازمان امور مالیاتی وارد شوند و کلیه دستگاه‌های کارتخوان و درگاه‌های پرداخت الکترونیکی ثبت شده به نام خود را مشاهده نمایند. در قسمت ساماندهی پذیرنده‌های بانکی این امکان فراهم شده است که بتوان برای دستگاه‌های کارتخوان یا درگاه‌های پرداخت الکترونیکی، درخواست غیرفعال‌سازی ارائه کرد.
تراکنش های مشمول مالیات کارتخوان
مطابق آخرین بخشنامه نحوه رسیدگی به تراکنش‌های بانکی به شماره ۲۰۰/۹۹/۱۶، الزاما همه وجوه واریز شده به حساب‌های بانکی نمی‌تواند جنبه درآمدی داشته باشد، بنابراین نمی‌توان از همه تراکنش‌ها مالیات کارتخوان مطالبه کرد. برخی از این موارد به شرح زیر است:
- تراکنش‌های بانکی مربوط به اعضای هیئت‌مدیره و سهامداران اشخاص حقوقی با تأیید شخص حقوق
- دریافتی و پرداختی مرتبط با حق شارژ
- دریافتی و پرداختی به حساب بستگان
- تسهیلات بانکی دریافتی
- انتقالی بین حساب‌های شخصی
- انتقال بین حساب‌های شرکا در مشاغل مشارکتی
- تنخواه‌های واریزی به حساب اشخاص توسط کارفرما با تایید کارفرمای ذی‌ربط
- مبالغ دریافت و پرداخت‌شده توسط سهامداران و اعضای هیئت‌مدیره شرکت‌های حقوقی که در حساب‌های دریافت و پرداخت ثبت شده در دفاتر رسمی آن شرکت منعکس شده‌اند.
- قرض و ودیعه دریافتی و پرداختی
- وجوه دریافتی ناشی از جبران خسارت
- انتقال بین حساب‌های بانکی در صورتی که مربوط به درآمد نباشد.
- مبالغ واریزی و برداشت شده توسط افراد به‌عنوان واسطه با در نظر گرفتن نوع فعالیت کسب‌وکار اشخاص حقیقی
- تراکنش‌های بانکی که ماهیت درآمدی دارند، اما با رعایت مقررات از پرداخت مالیات کارتخوان معاف یا مشمول مالیات مقطوع یا نرخ صفر و یا مالیات آن کسر در منبع بوده باشد
- تراکنش‌های بانکی با ماهیت درآمدی که پیش‌تر در محاسبات مالیاتی لحاظ شده‌اند.
برای استعلام مالیات کارتخوان چه باید کرد؟
برای بررسی مالیات دستگاه کارتخوان از طریق کد ملی، باید وارد سایت tax.gov.ir شوید و پرونده مالیاتی خود را ثبت کنید. سپس در سایت my.tax.gov.ir اطلاعات دستگاه کارتخوان خود را تکمیل نمایید. با ورود به سامانه مذکور، می‌توانید همه دستگاه‌های پوز ثبت شده به نام خود و درگاه‌های پرداخت الکترونیکی را مشاهده کنید.
چه کسانی مشمول مالیات کارتخوان نیستند؟
در نگاه کلی، تمامی دارندگان کارتخوان‌ها مشمول قوانین مالیاتی هستند؛ با این حال، برخی افراد ممکن است از پرداخت مالیات معاف باشند، از جمله:
- افرادی که درآمد سالانه‌شان زیر حد نصاب تعیین‌شده (۲۸۸ میلیون تومان در سال) باشد.
- مشمولان مالیات مقطوع که مشمول طرح تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم هستند.
- فعالان اقتصادی با فعالیت‌های خاص که مطابق قوانین، معافیت مالیاتی دارند (مانند برخی فعالیت‌های کشاورزی یا فرهنگی).
البته تشخیص نهایی معافیت از مالیات دستگاه کارتخوان با سازمان امور مالیاتی است و لازم است مستندات لازم در پرونده ثبت شود.
جرائم مربوط به عدم ثبت‌نام یا اتصال کارتخوان
در صورت عدم ثبت‌نام در سامانه مالیاتی یا عدم اتصال دستگاه کارتخوان به پرونده مالیاتی، مؤدی مشمول جرائم قانونی خواهد شد. این جرائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- جریمه عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر
- جریمه استفاده از کارتخوان بدون کد مالیاتی (مسدودسازی دستگاه توسط PSP یا بانک مربوطه)
- اعمال مالیات علی‌الراس توسط ممیزین بدون در نظر گرفتن معافیت‌ها یا کسورات قانونی
- محدودیت در ارائه تسهیلات بانکی یا صدور مجوزهای کسب‌وکار
بنابراین، فعال‌سازی به‌موقع دستگاه کارتخوان در سامانه مؤدیان اهمیت بسیاری دارد.
آیا مالیات دستگاه کارتخوان با مالیات بر درآمد یکسان است؟
خیر، اما ارتباط مستقیم دارند. مالیات کارتخوان به خودی خود یک مالیات جداگانه نیست، بلکه اطلاعات حاصل از تراکنش‌های دستگاه پوز، یکی از منابع اصلی برای محاسبه مالیات بر درآمد شما محسوب می‌شود. سازمان امور مالیاتی با تجمیع اطلاعات تراکنش‌ها، اظهارنامه‌های مالیاتی و سایر اسناد مربوط، میزان درآمد سالانه شما را برآورد و بر اساس آن مالیات متناسب تعیین می‌کند.
سخن آخر
مالیات دستگاه کارتخوان بخشی از مسیر شفاف‌سازی مالی در اقتصاد ایران است و اجرای صحیح آن به نفع کسب‌وکارها نیز خواهد بود. با اتصال به موقع دستگاه‌های پوز به پرونده مالیاتی و رعایت الزامات قانونی، می‌توان از جریمه‌های احتمالی جلوگیری کرد و در عین حال، در جهت شفافیت اقتصادی گام برداشت.